• Home
  • Czym jest zadośćuczynienie?

Czym jest zadośćuczynienie?

Pojęcie zadośćuczynienia jest pojęciem stosunkowo popularnym i często przywoływanym, jednak jego zrozumienie wciąż nastręcza pewnych wątpliwości. Tymczasem, zadośćuczynienie to forma rekompensaty pieniężnej przyznawanej osobie, która doznała szkody niemajątkowej (krzywdy), obejmującej cierpienie fizyczne, psychiczne lub moralne. 

Celem zadośćuczynienia jest złagodzenie doznanych cierpień oraz przywrócenie poczucia sprawiedliwości. W tym artykule przyjrzymy się nieco bliżej pojęciu zadośćuczynienia oraz czynnikom, które wpływają na wysokość przyznanego świadczenia. 

Zadośćuczynienie 

Zadośćuczynieniem określamy formę rekompensaty pieniężnej za szkodę niemajątkową (tzw. krzywdę). Krzywda może obejmować cierpienie fizyczne, psychiczne lub moralne, co oznacza, że nie ma ona bezpośredniego wpływu na majątek poszkodowanego, ale znacząco wpływa na jego dobrostan. Zadośćuczynienie ma na celu złagodzenie doznanych cierpień oraz przywrócenie poczucia sprawiedliwości. Jest to jeden z kluczowych elementów prawa cywilnego, który chroni dobra osobiste jednostki i zapewnia rekompensatę za doznane krzywdy.

Podstawy prawne

W polskim systemie prawnym podstawy do ubiegania się o zadośćuczynienie określa Kodeks cywilny. Przepisy k.c. regulują zarówno przesłanki do przyznania zadośćuczynienia, jak i procedury ubiegania się o należną rekompensatę. Kluczowe są w tym przypadku art. 445, 448 i 446 § 4 k.c., które zapewniają poszkodowanym możliwość dochodzenia rekompensaty za doznane cierpienia fizyczne, psychiczne i moralne.

  • Art. 445 k.c. stanowi podstawę do przyznawania zadośćuczynienia za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia.
  • Art. 448 k.c. reguluje przyznawanie zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych.
  • Art. 446 § 4 k.c. dotyczy zadośćuczynienia dla członków rodziny zmarłego, który poniósł śmierć na skutek określonego zdarzenia.

Zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych

Dobra osobiste to niematerialne wartości, które są chronione prawem. Zalicza się do nich: zdrowie, wolność, godność, prywatność, dobre imię, nietykalność cielesną. Zgodnie z art. 448 k.c. w przypadku naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia. Przepis ten jest szczególnie ważny w sprawach dotyczących naruszeń prywatności, zniesławienia, mobbingu czy przemocy domowej.

Zadośćuczynienie dla członków rodziny zmarłego

Art. 446 § 4 k.c. upoważnia do wnioskowania o zadośćuczynienie członków rodziny zmarłego, który poniósł śmierć na skutek określonego zdarzenia. Powyższy przepis przewiduje, że sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Zadośćuczynienie w takim przypadku ma na celu złagodzenie cierpień emocjonalnych i moralnych związanych z utratą bliskiej osoby. Sąd bierze pod uwagę stopień zażyłości relacji, wiek poszkodowanego oraz inne okoliczności wpływające na doznaną krzywdę.

Do ubiegania się o zadośćuczynienie uprawnieni są: rodzice, dzieci, małżonkowie/konkubenci i rodzeństwo oraz dziadkowie osoby zmarłej. 

Skontaktuj się z nami! Specjaliści Kancelarii Odszkodowawczej Adversum odpowiedzą na wszystkie Twoje pytania.